Harçlar Kanunu’nda kira tespit davalarına özel bir düzenleme yer almamaktadır. Kira tespit davalarında harç hesabı bakımından uygulamada bazı mahkemeler, Harçlar Kanunu’nun 17. maddesinde düzenlenen kira tahliye davalarına ilişkin kurala atıf yapar. Bahsi geçen hüküm şöyledir:
“Tahliye davalarında değer:
Madde 17 –Gayrimenkulün tahliyesi davalarında, yazılı mukavele olsun veya olmasın bir yıllık kira bedeli üzerinden karar ve ilam harcı alınır.”
Görüldüğü gibi kural, tahliye davalarında yıllık kira bedeli toplamı üzerinden harç alınmasını öngörmektedir. Ancak kira tespit davalarında Yargıtay, davada aylık kira bedelinin tespiti talep edilmişse harç hesabını bir aylık kira farkı üzerinden, yıllık kira bedelinin tespitinin talep edilmesi hâlinde ise, bir yıllık kira farkı üzerinden nispi olarak yapmaktadır.
Ancak Yargıtay’ın bu içtihatlarıyla bağdaşmayan, yıllık fark üzerinden harç talep eden bazı mahkemelerin olduğu, eğitime gittiğim barolarda bazı meslektaşlar tarafından bildirilmekteydi. Özellikle, Bursa’da verdiğim eğitim sırasında Bursa BAM uygulamasının bu yönde olduğunun bana iletildiğini hatırlıyorum.
Nihayet bu hususta Yargıtay’ın BAM kararları arasındaki uyuşmazlığın giderilmesi yönündeki kararı yayımlandı. Bu kararda Bursa BAM ile İzmir BAM arasındaki farklı yöndeki uygulamalar, harcın aylık fark üzerinden alınması gerektiği yönünde birleştirilmiştir.
Yargıtay 3. HD, 25.11.2024, 969/3820
“17. Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri ile gerekçeleri göz önüne alındığında; aylık kira bedelinin tespiti davalarında karar ve ilam harcının, aylık kira farkı üzerinden alınması gerektiği yönünde yerleşen Yargıtay uygulamasının, 6098 sayılı Kanun’un yürürlüğe girmesinden sonra da devam etmesine engel bir hal bulunmadığı anlaşılmaktadır. Buna bağlı olarak; aksi yöndeki uygulamalar, eşit uygulama ilkesini bozacağı gibi kamu düzeni ile ilgili olan bu davaların tarafı bulunan kiracının, yasal dayanağı olmayan bir yükümlülük altına girmesi sonucunu da doğuracaktır.
18. Bu itibarla, İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi ile Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesince verilen kesin nitelikteki kararlar arasındaki görüş ve uygulama uyuşmazlığının bu şekilde giderilmesine karar verilmiştir.”
Aynı yöndeki bir başka kararında ise Yargıtay, bu kez Ankara BAM ve Antalya BAM ile Bursa BAM arasındaki uyuşmazlığı yine aynı yönde gidermiştir.
Yargıtay 3. HD, 25.11.2024, 970/3821
Prof. Dr. Umut Yeniocak
