Deprem sonrasında arama kurtarma çalışmalarının geç kalması ve organizasyonun yetersiz olması sebebiyle idareye karşı açılan bir tazminat davasında Danıştay, depremin ve etkilediği coğrafyanın büyüklüğünün dikkate alınması, tazminat talep eden davacının hizmet kusuruyla gerçekleşen ölüm olayı arasındaki bağlantıyı ispat etmesi gerektiğini vurgulayarak, emsal davada bu ispatın davacı tarafından gerçekleştirilemediği gerekçesiyle davanın reddine karar vermiştir.
Ancak kararın gerekçesi analiz edildiğinde, göçük altında sağ oldukları anlaşılan kişilerin yardımın geç gelmesi sebebiyle vefat ettiklerinin ispat edilebildiği hâllerde idare aleyhine tazminata hükmedilmesi gerektiği de anlaşılmaktadır.
Örneğin, göçük altından ses alındığının TV kameralarına yansıyan ya da telefonla göçük altından mesaj gönderen birinin bulunduğu enkaza, arama kurtarma ekiplerinin ya da gerekli iş makinelerinin depremden günler sonra ulaştığı için kişinin vefat ettiği tüm vakalarda artık bu ispat külfetinin yerine getirilmiş olduğu kabul edilmeli ve hizmet kusuru nedeniyle yakınlarına tazminat ödenmelidir.
Deprem sonrası arama kurtarmanın geç kalması sebebiyle verilen, bu aşamada bulabildiğimiz tek karardır. Kamuoyunun bilgisine sunarız:
Emsal Karar:
“Her ne kadar davacı tarafından, arama ve kurtarma faaliyetlerinin gereği gibi yürütülmemesi nedeniyle hizmetin kusurlu ve eksik işletilmesi sonucunda yakınlarının vefat ettiği ileri sürülmüş ise de, arama ve kurtarma faaliyetlerinin yürütülmesini etkileyecek şekilde haberleşme ve ulaşım hizmetlerinde aksaklıkların olması ve depremin, etkilediği coğrafi alanın büyüklüğü, nüfus yoğunluğu ve oluşturduğu hasarın kamu hizmetlerinin deprem sonrası yürütülmesi yönünden arama ve kurtarma faaliyetleri sırasında bu hizmetin gereği gibi işletilememesi nedeniyle doğan zararlardan; ancak, zarar ile idarenin faaliyeti arasında illiyet bağı bulunduğunun saptanması, bir başka ifadeyle, davacının yakınlarının arama ve kurtarma faaliyetlerinin gereği gibi işletilmemesi sonucunda vefat ettiğinin tespit edilmesi halinde, idarenin tazmin sorumluluğundan sözedilebilir. Bu halde dahi, idarenin kamu hizmetini yürütürken karşılaştığı güçlükler de dikkate alınarak hükmedilecek tazminat tutarının belirlenmesi gerekmektedir.”
Danıştay 11. Dairesi, 19.12.2005, 2003/2027 E., 2005/5962 K.
22.02.2023
Prof. Dr. Umut Yeniocak
Yeniocak Sözleşme Akademisi
@sozlesmeakademisi / @umutyeniocak
