Yargıtay uygulamasına göre, kiraya verenin ihtiyaç (gereksinim) sebebiyle tahliye davası açabileceği örnek durumlar ve davanın kazanılması için aranan bazı şartlar şöyle özetlenebilir:
Konut kiralarında ev sahibinin;
ü Kirada oturuyor olması,
ü Ailesiyle ya da akrabasıyla yaşıyor olması,
ü 18 yaşını doldurmuş olan çocuğunun ayrı eve çıkmak istemesi,
ü Çocuğunun evlenmesi ve oturacak bir evinin bulunmaması,
ü Yeni çocuğunun olması sebebiyle daha büyük eve çıkma ihtiyacı,
ü Sağlık sorunları sebebiyle, konumu ya da diğer özellikleri daha elverişli olan kiradaki eve ihtiyaç duyması,
ü Yurt dışından kesin dönüş yapması,
ü Oturduğu evin ulaşım koşullarının kiradaki evine göre elverişsiz olması,
ü Yazlık gibi dönemsel ihtiyaçları için kiradaki evine ihtiyaç duyması,
ü Kirada birden fazla taşınmazının olması hâlinde, seçim hakkını kullanarak kiradaki evlerden birini seçmesi gibi durumlarda ev sahibi ihtiyaç (gereksinim) sebebiyle tahliye davası açabilir.
İş yeri kiralarında iş yeri sahibinin;
ü İşsiz olması ve kiradaki iş yerinde iş kuracak olması,
ü Çalıştığı işten çıkarılıyor olması,
ü Kiradaki iş yerinin fiziki ve hukuki olarak iş yeri sahibinin yapmayı planladığı iş için uygun olması,
ü Kendisinin nitelik olarak yapmayı planladığı iş için uygun olması (yapmayı planladığı işin inandırıcı olması),
ü İş yeri sahibinin kirada olması ve iş yerinden tahliye edilme tehdidinin varlığı (konuttakinin aksine kendisinin kirada olması yeterli değil!)
veya
ü Kiradaki iş yerinin kendi kullandığı iş yerine göre daha üstün nitelikli, en azından eşit nitelikte olması aranır.
05.02.2023
Doç. Dr. Umut Yeniocak
